برای شروع هر پروژه ساختوساز قانونی، دریافت جواز ساخت یا پروانه ساختمان اولین و مهمترین قدم است. این سند رسمی، که توسط شهرداری یا نهادهای مربوطه صادر میشود، به شما اجازه میدهد پروژه خود را بهطور قانونی و امن آغاز کنید. جواز ساخت تضمین میکند که تمامی مراحل ساخت مطابق قوانین محلی، ضوابط شهری، استانداردهای معماری و مهندسی و حتی اصول زیستمحیطی باشد. حتی در مناطق روستایی، جواز ساخت شرایط قانونی و ایمنی لازم را فراهم میکند.

مراحل دریافت جواز ساخت:
-
بررسی دقیق نقشههای معماری و سازه توسط مهندسین متخصص
-
کنترل کاربری زمین طبق طرحهای جامع و تفصیلی
-
ارزیابی انطباق پروژه با قوانین ملی ساختمان
صدور پروانه ساختمان یعنی تایید رسمی طرحها و برنامههای شما، و به مالک اجازه میدهد تا شروع ساخت، تعمیر یا تغییرات لازم را بدون نگرانی از مشکلات قانونی یا ایمنی انجام دهد.
با داشتن جواز ساخت، نه تنها پروژه شما قانونی و امن است، بلکه از استانداردهای کیفیت و ایمنی ساخت نیز اطمینان خواهید داشت و روند اجرای پروژه با شفافیت کامل و هماهنگ با مقررات پیش میرود.
چرا به مجوز ساخت نیاز دارید؟
داشتن پروانه ساختمان نشاندهنده این است که زمین یا ملک شما قبل از شروع ساختوساز تحت بررسیهای فنی و حقوقی دقیق قرار گرفته است. این بررسیها تضمین میکند که کاربری زمین با قوانین شهری و استانداردهای ساختوساز هماهنگ است و هیچ مشکلی از نظر حقوقی یا محدودیتهای محیطی ندارد.
برای خریداران و سرمایهگذاران، این مجوز به معنای امنیت حقوقی و اطمینان از اجرای قانونی پروژه است. حتی در مناطق روستایی، دریافت جواز ساخت روستایی شرایط ایمنی و انطباق با مقررات را تضمین میکند و روند ساختوساز را شفاف و قانونی میسازد.
با صدور این مجوز، مالک یا سازنده میتواند با خیال راحت عملیات ساخت، تغییرات یا تعمیرات را بدون نگرانی از مشکلات حقوقی یا اجرایی آغاز کند.

مراحل صدور پروانه ساختمان در روستاهای دارای دهیاری
«مراحل صدور پروانه ساختمان»
|
مرحله |
عنوان |
اقدامات اصلی |
فرمها/ مدارک موردنیاز |
|
1 |
تقاضای پروانه |
ارائه درخواست کتبی به دهیاری یا شورای محل، ارائه مدارک مالکیت و هویتی |
مدارک مالکیت زمین، مدارک هویتی |
|
2 |
استعلام از بنیاد مسکن انقلاب اسلامی |
ارسال فرم شماره 1 توسط دهیاری برای بررسی مطابقت طرح با ضوابط منطقه |
فرم شماره 1 (استعلام ضوابط ساختوساز) |
|
3 |
صدور دستور تهیه نقشه |
تکمیل فرم شماره 2 توسط مالک، تهیه نقشههای معماری و سازهای، تکمیل فرم شماره 3 در صورت عدم ثبت رسمی زمین، دریافت فرم شماره 4 از دهیاری برای تهیه نقشه |
فرم شماره 2، فرم شماره 3، فرم شماره 4، مدارک مالکیت، مدارک هویتی |
|
4 |
تصویب نقشهها و صدور پروانه |
بررسی و تأیید نقشهها توسط مهندسین و دهیاری، تکمیل فرمهای شماره 5 و 6، تعهد نظارت توسط مهندس ناظر (فرم شماره 7)، صدور فیش عوارض و پروانه ساخت |
فرم شماره 5 (تعهد معماری)، فرم شماره 6 (تعهد محاسبات سازه)، فرم شماره 7 (تعهد نظارت)، فیش عوارض، نقشهها و دفترچه محاسبات |
|
5 |
اجرای ساختمان |
تکمیل فرم شماره 8 (اعلام شروع کار)، تکمیل فرمهای شماره 9 تا 12 توسط مهندس ناظر برای گزارش مرحلهای |
فرم شماره 8، فرم شماره 9 (شروع فونداسیون)، فرم شماره 10 (پیشرفت اسکلت و دیوارکشی)، فرم شماره 11 (نصب سقف و تاسیسات)، فرم شماره 12 (گزارش نهایی) |
|
6 |
نظارت بر رعایت مفاد پروانه |
بررسی رعایت مقررات؛ در صورت عدم تخلف: تکمیل فرم 13 و صدور گواهی پایان احداث؛ در صورت تخلف: تکمیل فرمهای 14 تا 16، ارجاع به کمیسیون ماده 99 و وصول جرائم |
فرم شماره 13 (پایان احداث بدون تخلف)، فرم شماره 14 (ثبت تخلف و اخطاریه)، فرم شماره 15 (اعلام تخلف به مراجع انتظامی)، فرم شماره 16 (ارجاع به کمیسیون ماده 99) |
|
7 |
صدور گواهی پایان کار |
تأیید نهایی توسط دهیاری و مهندس ناظر، صدور گواهی پایان کار برای بهرهبرداری رسمی |
گواهی پایان کار، تکمیل دفترچه صدور مجوز احداث |
مرحله اول: تقاضای پروانه
اولین قدم برای دریافت جواز ساخت در روستا، ارائه درخواست کتبی به دهیاری یا شورای محل است. در این مرحله، مالک یا نماینده قانونی آن با همراه داشتن مدارک مالکیت زمین و مدارک هویتی، به دهیاری روستای مربوطه مراجعه نموده و درخواست رسمی برای دریافت پروانه ساخت را به دهیاری ارائه میدهد. اگر زمین شما در روستایی واقع شده که فاقد دهیاری بوده میتوانید جهت تقاضای صدور پروانه به دفتر فنی بخش مراجعه نمائید.
مرحله دوم: استعلام از بنیاد مسکن انقلاب اسلامی
پس از درخواست صدور پروانه ساختمان، دهیاری باید فرم شماره 1 را تکمیل و به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی شهرستان ارسال کند. این فرم به منظور استعلام و بررسی مطابقت طرح پیشنهادی با ضوابط و مقررات ساختوساز منطقه و تأیید آن توسط بنیاد مسکن استفاده میشود. بنیاد مسکن مسئولیت بررسی موقعیت زمین، نوع کاربری وضعیت مالکیت و همچنین مطابقت طرح ساخت با قوانین و مقررات را بر عهده دارد. پس از دریافت پاسخ استعلام و تایید بنیاد مسکن، مراحل بعدی صدور پروانه ساختمان توسط دهیاری آغاز میشود.
مرحله سوم: صدور دستور تهیه نقشه

پس از اعلام درخواست برای صدور پروانه ساختمان روستایی، متقاضی باید فرم شماره 2 را تکمیل کرده و همراه با مدارک مربوطه، از جمله مدارک مالکیت و سایر اسناد مورد نیاز، به دهیاری ارائه دهد. مالک یا نماینده قانونی او باید با حضور در دهیاری، دستور تهیه نقشه ساخت را دریافت کند. این مرحله شامل تهیه نقشههای معماری و سازهای برای ملک مورد نظر است. معمولاً مالک از طریق یک مهندس معمار یا شرکت مهندسی، نقشههای ساخت را مطابق با قوانین ملی ساختمان و ضوابط منطقهای تهیه میکند. نقشهها پس از تهیه به همراه سایر مدارک مانند مدارک مالکیت و اسناد هویتی به دهیاری تحویل داده میشوند.
در صورتی که زمین مورد نظر هنوز بهطور رسمی در سازمان اسناد و املاک کشور ثبت نشده باشد، متقاضی باید فرم شماره 3 را نیز تکمیل کند که مربوط به اثبات مالکیت زمین است. پس از بررسی این مدارک، دهیاری فرم شماره 4 را تکمیل کرده و به مالک تحویل میدهد تا وی بتواند نقشههای لازم برای پروژه را با کمک مهندس طراح تهیه کند و به دهیاری ارائه دهد.
-
فرم شماره 2 (تقاضای صدور پروانه ساختمان روستایی): این فرم توسط متقاضی (مالک) تکمیل میشود و شامل اطلاعات مربوط به درخواست صدور پروانه ساخت است. در این فرم، اطلاعاتی از جمله مشخصات مالک، مشخصات زمین (موقعیت، مساحت و کاربری)، نوع ساختوساز و سایر مدارک پیوستی مانند نقشهها و مستندات مربوط به مالکیت زمین ارائه میشود. هدف از این فرم، آغاز فرآیند رسمی صدور پروانه ساخت برای ساختمانهای روستایی است.
-
فرم شماره 3 (اثبات مالکیت زمین): این فرم برای زمینهایی که هنوز بهطور رسمی در سازمان اسناد و املاک کشور ثبت نشدهاند یا ثبت عمومی و اجباری آنها انجام نشده است، تکمیل میشود. در این فرم، متقاضی باید مدارکی ارائه دهد که نشاندهنده مالکیت زمین است، مانند گواهیهای محلی یا اسناد معتبر دیگری که توسط مراجع محلی تایید شدهاند. این فرم برای تأیید مالکیت زمین استفاده میشود تا امکان صدور پروانه ساخت فراهم گردد.
-
فرم شماره 4 (ارجاع برای تهیه نقشههای ساختمان): پس از بررسی مدارک و تایید اولیه درخواست، دهیاری فرم شماره 4 را تکمیل کرده و به مالک تحویل میدهد. این فرم به مالک اجازه میدهد تا با استفاده از آن، نقشههای معماری و فنی مورد نیاز را توسط مهندسین و طراحان ذیصلاح تهیه کند. نقشهها باید بر اساس ضوابط و مقررات موجود تهیه شوند و پس از تکمیل به دهیاری جهت بررسی و تأیید نهایی ارائه گردند.
مرحله چهارم: تصویب نقشههای لازم و صدور پروانه
پس از تهیه نقشههای معماری، سازه و دفترچه محاسبات توسط مهندسین ذیصلاح، فرمهای شماره 5 و 6 تکمیل میشوند. این فرمها شامل اطلاعات دقیق درباره نقشههای طراحیشده (معماری و سازه) و محاسبات مهندسی مربوط به استحکام و ایمنی سازه هستند. نقشهها و محاسبات باید مطابق با استانداردها و ضوابط ساختمانی باشد و توسط مهندسین تأییدشده ارائه شوند.
پس از این مرحله، مهندس ناظر موظف است فرم شماره 7 را تکمیل کرده و تعهدات خود را اعلام کند. این فرم بهمنزله تعهد مهندس ناظر برای نظارت بر تمام مراحل ساختوساز مطابق با نقشهها و مقررات است. با تکمیل این فرم، مهندس ناظر مسئولیت نظارت بر اجرای صحیح و ایمن پروژه را به عهده میگیرد تا از هرگونه تخلف یا نقص فنی جلوگیری شود.

پس از تأیید نقشههای ساختمانی توسط دهیاری و بنیاد مسکن، فیش عوارض پروانه ساختمان صادر و به مالک تحویل داده میشود تا هزینههای مربوطه را واریز کند. پس از پرداخت و ارائه فیش واریزی، دهیاری موارد مربوط به پروانه ساخت را در دفترچه مجوز احداث بنا تکمیل میکند که شامل اطلاعات مالک، مشخصات پروژه و جزئیات نقشهها است. در نهایت، پروانه ساختمان بهصورت رسمی صادر شده و به مالک تحویل میگردد، که به او اجازه شروع عملیات ساختوساز را مطابق با ضوابط و نقشههای تایید شده میدهد.
محاسبه آنلاین هزینه جواز ساخت روستایی در سال 1404
مرحله پنجم: اجرای ساختمان
در فرآیند ساخت و ساز، پس از صدور پروانه ساختمان، مراحل نظارت و اجرای پروژه باید به دقت انجام شوند. این مراحل شامل تکمیل و ارائه فرمهای مختلف توسط مالک، مهندس ناظر و تایید دهیاری هستند که به شرح زیر است:
-
تکمیل و ارائه فرم شماره 8: این فرم مربوط به اعلام شروع به کار عملیات ساختمانی است. پس از دریافت پروانه ساختمان، مالک باید به همراه مهندس ناظر، فرم شماره 8 را تکمیل کند و شروع عملیات ساختمانی را بهطور رسمی به دهیاری اعلام نماید. این اعلام شروع به کار به تایید دهیاری نیز نیاز دارد تا روند ساختوساز به صورت قانونی آغاز شود.
-
تکمیل و ارائه فرمهای شماره 9، 10، 11 و 12: این فرمها توسط مهندس ناظر و در طول مراحل مختلف ساختوساز تکمیل میشوند و هر یک مربوط به گزارش مرحله به مرحله اجرای ساختمان است. در هر مرحله از پیشرفت کار، مهندس ناظر باید گزارش وضعیت اجرای پروژه را در قالب این فرمها ثبت کند و به نظام فنی روستایی ارائه دهد. مراحل مختلف شامل:
-
فرم شماره 9: گزارش مربوط به شروع فونداسیون و پیریزی
-
فرم شماره 10: گزارش پیشرفت ساخت اسکلت و دیوارکشی
-
فرم شماره 11: گزارش مراحل نصب سقفها و تاسیسات
-
فرم شماره 12: گزارش نهایی از تکمیل پروژه و آمادهسازی برای بهرهبرداری

مرحله ششم: نظارت بر رعایت مفاد پروانه
این نظارتها به منظور اطمینان از رعایت کلیه مقررات ساختمانی و موارد مندرج در پروانه صورت میگیرد. در صورت مشاهده هر گونه تخلف، نظام فنی روستایی به مالک یا پیمانکار اطلاع میدهد تا مشکلات رفع شود. در ادامه، چنانچه نظارت بر رعایت مفاد پروانه نشان دهد که تخلفی وجود ندارد، مراحل بند «الف» و اگر نظارت بر رعایت مفاد پروانه دارای تخلف باشد، مراحل بند «ب» را دنبال کنید.
بند «الف»:
تکمیل فرم شماره 13: ثبت اطلاعات مربوط به اتمام احداث بنا بدون تخلف. این فرم به منظور صدور گواهی پایان احداث بنا تکمیل میشود.
صدور گواهی پایان احداث بنا: ارائه تأییدیه رسمی مبنی بر اینکه پروژه به پایان رسیده و تمام شرایط و مقررات مربوط به پروانه ساخت رعایت شده است. این گواهی به مالک داده میشود و نشاندهنده تکمیل موفق پروژه است.
تکمیل دفترچه صدور مجوز احداث (ارائه گواهی پایان کار و تسلیم دفترچه تکمیل شده به مالک توسط دهیاری): این مرحله شامل تکمیل و بررسی نهایی مدارک، صدور گواهی پایان کار و تحویل رسمی مستندات به مالک است. این اقدامات به منظور اطمینان از رعایت کامل مقررات و قوانین ساخت و ساز و همچنین تکمیل رسمی پروسه پروژه انجام میشود.
بند «ب»:
-
تکمیل فرم شماره 14 و اخطاریه به مالک: ثبت تخلفات مربوط به رعایت مفاد پروانه ساخت و ارسال اخطاریه به مالک برای اطلاعرسانی و درخواست اصلاحات لازم.
-
تکمیل فرم شماره 15 و اعلام تخلف به مراجع انتظامی: مستند کردن تخلفات و ارسال گزارش به مراجع انتظامی برای پیگیریهای قانونی و اقدامات لازم.
-
تکمیل فرم شماره 16 و ارجاع به کمیسیون ماده 99: ارجاع تخلفات به کمیسیون ماده 99 برای بررسی و تصمیمگیری در مورد جریمهها و اقدامات قانونی دیگر.
-
دریافت جرائم مربوطه و نظارت تا پایان احداث بنا: وصول جریمههای تعیین شده و نظارت بر اجرای پروژه تا پایان احداث بنا برای اطمینان از رعایت مقررات.
-
تکمیل دفترچه صدور مجوز احداث (ارائه گواهی پایان کار و تسلیم دفترچه تکمیل شده به مالک توسط دهیاری): تکمیل مدارک مربوط به صدور مجوز احداث و ارائه گواهی پایان کار به مالک به همراه دفترچه تکمیل شده توسط دهیاری.
مرحله هفتم: صدور گواهی پایان کار
پس از اتمام عملیات ساخت و ساز و تایید دهیاری و ناظرین، گواهی پایان کار صادر میشود. این گواهی نشاندهنده اتمام پروژه بهطور قانونی و مطابق با نقشهها و مقررات است. گواهی پایان کار برای بهرهبرداری از ساختمان ضروری بوده و بدون آن نمیتوان از ساختمان بهطور رسمی استفاده کرد.

محاسبه هزینه جواز ساخت روستایی در سال 1404
برای ساختن یک بنا در زمین روستایی یا شهری، لازم است که مجوزهای لازم را از مراجع مربوطه مانند شهرداری دریافت کنید. پروانه ساخت یا جواز ساخت از سوی شهرداری صادر میشود و برای دریافت آن باید مجموعهای از مدارک و مستندات ارائه شود. این مدارک معمولاً شامل نقشههای معماری و سازه، مدارک مالکیت و تعهدنامههای مرتبط با رعایت ضوابط شهری است. هزینههای مربوط به اخذ پروانه ساخت شامل موارد زیر میشود:
عوارض نوسازی: مبلغی که باید بابت تغییرات در املاک و اراضی پرداخت شود.
هزینه تهیه نقشهها: هزینه طراحی نقشههای معماری، سازه و تأسیسات توسط مهندسین معمار.
هزینه نظارت مهندسین ناظر: مهندس ناظر باید پروژه را در مراحل مختلف اجرا بررسی و تأیید کند.
مجوزهای دیگر: برخی پروژهها ممکن است به مجوزهایی مانند مجوز محیط زیست، آتشنشانی یا نظارتهای دیگر نیاز داشته باشند.
شما میتوانید در سایت نماپلان محاسبه آنلاین هزینه جواز ساخت روستایی را مشاهده کنید. این ابزار بر اساس متراژ بنا و منطقه مورد نظر، هزینههای تقریبی جواز را محاسبه میکند. هرچند این محاسبات دقیق نیستند و به عواملی مانند نوع بنا، موقعیت زمین و تغییرات قوانین بستگی دارند. بهترین کار این است که با شهرداری منطقه تماس بگیرید یا حضوری مراجعه کنید تا اطلاعات دقیق و بهروز در مورد هزینهها و مدارک مورد نیاز را کسب کنید.

محاسبه آنلاین هزینه جواز ساخت روستایی در سال 1404
سوالات متداول
+ تفاوت جواز ساخت شهری و روستایی چیست؟
- جواز ساخت شهری توسط شهرداری و جواز ساخت روستایی توسط دهیاری و بنیاد مسکن صادر میشود و مراحل و فرمها کمی متفاوت هستند.
+ چه مدارکی برای درخواست جواز ساخت در شمال لازم است؟
- مدارک شامل شناسنامه و کارت ملی مالک، مدارک مالکیت زمین، نقشههای معماری و سازه، و فرمهای تکمیلی (فرم شماره ۱ تا ۴) است.
+ کدام سازمانها در شمال کشور مسئول صدور پروانه ساختمان هستند؟
- شهرداری برای مناطق شهری و دهیاری همراه با بنیاد مسکن برای مناطق روستایی مسئول صدور پروانه هستند.
مطالب مرتبط:
راهنمای خرید ملک در مازندران
مزایای خرید زمین و ویلا در شمال
بهترین شهرهای شمال برای سرمایه گذاری